Er is een handige slideshow met alle plaatjes achter elkaar beschikbaar (druk op F11 voor fullscreen). Een bericht achterlaten op het prikbord kan hier en met mij mailen kan nog steeds via mail@eijkemans.com.

Ecuador en de Galápagos

10 november 2009
Eigenlijk wist ik al wat er in de beker zat voordat ik aan de Quechua-indiaan vroeg wat ik aan het drinken was. Gegeven de markante geur en smaak kon het niet missen. Chicha wordt gemaakt van yuca, een wortel die uit het bos wordt opgegraven en ook wel gekookt wordt gegeten. Vrouwen kauwen stukken van deze wortel fijn en spugen deze dan uit in een emmer. Daar fermenteert het uitgespuugde binnen enkele dagen tot een friszure yokidrink-achtige substantie. Maar niet met aardbeien- of bananensmaak, neen.

Ook de Shuar kunnen er geen genoeg van krijgen. Voor hen is het een traditionele drank die bij elke maaltijd op tafel komt. Of tijdens feesten met hele emmers wordt aangedragen. Het is zo verweven met hun cultuur dat het zeer onbeleefd is om te weigeren als je het krijgt aangeboden. De vrouwen schenken het in, en de mannen mogen het alleen met de lippen aanraken. De Shuar-vrouwen zijn experts in de bereiding en de Shuar geloven dat hoe zuurder de vrouw is, hoe zuurder de chicha is. Eerlijk is eerlijk, als je even vergeet hoe het wordt bereid dan valt de smaak na een aantal weken echt wel mee.

In the middle of the bullfight
(Cayambe)

En zo worden er in dit soort landen wel meer dingen gegeten die wij niet zo vaak op onze eettafel zien staan. Zo knagen de Quechua-indianen, die in de Andes wonen, graag een kluifje gebraden cavia weg. Net kip, overigens, maar dan met heel veel bot eraan. Het kon mij niet zo bekoren. Soep gemaakt van varkensmaag evenmin. Waar mijn smaakpapillen wel opgewonden van raakten waren larven. Gefrituurd is het een echte delicatesse, en nog gezond ook nog. Vol met eiwitten.

De Shuar-indianen, die in de Amazone wonen, eten echt alles wat beweegt. En als ze dan één of ander dier eten, dan eten ze dat dier ook helemaal op. In onze samenleving zijn we gewend om alleen de beste delen van het dier naar binnen te werken. En de rest aan de hond te schenken. Als ik dan ook dacht mijn bordje leeg te hebben gegeten kwam er altijd wel een hand van links of rechts die de overgebleven botten weggriste voor het betere kluifwerk. Dat schijnt te maken te hebben met het respect voor het dier. Zelfs kleine kippebotjes werden fijngekauwd en opgegeten. Een andere bijzonderheid uit de Oost-Ecuadoriaanse keuken is gordeldier, armadillo, waarvan je de klauwen nog wel eens in een soepje kunt tegenkomen.

The Shuar family that were
my hosts for seven weeks
(Cupiambritza)

Het vlees wordt gewoon op de markt gekocht. Meestal nog in de originele vorm. Als je dan 's morgen in de 'kook en eethut' aan een haak een dode gans ziet hangen dan weet je wat er 's avonds op het menu staat. Daarmee sta je toch iets dichter bij de natuur dan met het vormloze stuk voorverpakte kip dat je bij de Albert Heijn kunt kopen. Heel af en toe wordt er door de Shuar in het bos gejaagd. Op grote dieren wordt met een geweer gejaagd. Wat soms uren kan duren want zoveel wild zit er niet meer in het bos. Sinds dat er onderling geen 'onthoofdingsoorlogen' meer morgen worden gevoerd is het aantal Shuar spectaculair gestegen, waardoor de druk op het ecosysteem van het woud ook is toegenomen.

Kleine dieren worden met een lange blaaspijp buitgemaakt. Zelf heb ik het ook mogen proberen, maar na enkele uren heb ik met lege handen moeten opgegeven. Mijn gastheer claimde dat zijn vader zulke sterke longen had dat hij zelfs grote dieren met de blaaspijp kon doden. Dat gebeurt met speciale pijltjes, tsentsak, die met vergif worden ingesmeerd. Mensen zijn niet immuun voor dat gif. Als je geraakt wordt door zo'n pijltje heb je nog precies acht seconden om van je leven te genieten. Het is één van de redenen waarom het de Spanjaarden nooit is gelukt om dit volk te onderwerpen.

A boy buying eggs at the market
(Saraguro)

Een gerecht dat bij de Ecuadorianen met Spaanse achtergrond ook wel eens op het menu staat zijn stiereballen. Die worden van de dode stier afgesneden zodra deze in de arena afgemaakt is, naast dat daar ook nog even flink in geknepen wordt voordat de stier de arena in komt. In een lange sessie van een uurtje of vier worden zo'n zes stieren door de matadores naar de Eeuwige Jachtvelden gezonden. Eigenlijk is het meer een dans dan een gevecht. De matador, gehuld in een dermate glimmend strak pakje dat het op de Gay Pride niet slecht zou doen, tart de stier net zo lang totdat deze moe is geworden en het opgeeft. Een rake dolksteek in de nek is dan alles wat nog rest, waarbij het bloed alle kanten opspuit. Daarna wordt de stier met een span paarden de arena uitgetrokken, na eerst nog een 'ererondje' te hebben gemaakt. Onder luid gejuich van de toeschouwers.

Een stierengevecht is in Ecuador een echte familie-aangelegenheid. Pa en ma zitten lekker te keuvelen en de kindertjes rennen rond langs de arena. Het is toch wel iets anders dan een picknick in het Vondelpark. Ik vind het een onsmakelijk en dieronvriendelijk schouwspel, en ik heb er echt even over na moeten denken of ik mijn zeven euro hier wel aan wilde uitgeven. Maar de nieuwsgierigheid won het uiteindelijk toch van de dierenliefde.

Old woman with traditional hat
(Saraguro)

De beker chicha kreeg ik overigens aangereikt op de Inti Raymi, het traditionele zonnefeest van de Quechua-indianen. Dat was in Otavalo, in het noorden van Ecuador. Maar er worden ook elders dat soort feesten gehouden. Ik bleek mij daar plots, als enige Westerling, te bevinden tussen zo'n tienduizend Quechuas.

Tijdens het feest zijn er verschillende wijken en dorpen die zich op eigen wijze verkleden en dan tegen elkaar op gaan dansen. Op dezelfde muziek als van die Peruanen die je in Nederland af en toe buiten het station tegenkomt. Elk station. Dat dansen gebeurt gezamenlijk waarbij de hele groep in een circel loopt, daarbij met de voeten stampend en hard roepend. Puur op gevoel en zonder dat er een groepsleider aan te pas komt kiest de groep er af en toe voor om de andere richting op te gaan dansen, als een zwerm vogels die plotseling van richting verandert. Het is een erg mooi schouwspel.

De groep die het meest overtuigend een andere groep kan intimideren heeft gewonnen. Soms gaat het er heftig aan toe. Want er wordt behoorlijk wat gezopen en het is de ideale plek om oude vetes te beslechten. Dit jaar waren er in deze week echter, een unicum, maar twee doden gevallen. Van de andere kant, dat kan je op een beetje gratis feest in Hoek van Holland natuurlijk ook zomaar overkomen. Maar verder was het wel gezellig. De mensen leken het leuk te vinden dat ik er bij was en gewoon met ze meedeed. En binnen mum van tijd had ik een grote schare biervrienden erbij. Die in de loop van de avond één voor één weer afvielen.

Dancers at the Inti Raymi
(Otavalo)

In Ecuador zijn er vier grote bevolkingsgroepen te onderscheiden: de afstammelingen van de Spanjaarden, de kustbewoners, de hoogland-indianen en de laagland-indianen. Maar zeker deze laatste groep valt weer uiteen in tientallen verschillende soorten stammen die er allemaal van elkaar afwijkende gebruiken op na houden. Sommigen daarvan, zoals de Achuar, zijn weer nauw verwant met de Shuar, waar ik bij gewoond heb. Maar groepen zoals de Huaorani, die volledig naakt rondlopen, en waarvan sommige substammen zelfs geen contact met de buitenwereld willen hebben, leven op weer een heel andere manier. En zo is voor de antropologische fijnproever in Ecuador flink wat te halen. Zolang je dus maar bereid bent om een tijdje zonder luxe te leven.

Na een korte periode thuis in Amsterdam ben ik meteen doorgevlogen naar Tanzania. Daar ben ik op het moment aan het werk voor mobiele netwerk aanbieder Zain. Maar daarover volgende keer meer!

Groet!
Paul


Volgende keer: Expat in Tanzania

Vorige keer: Wildlife of the Galápagos


First Finish (Cayambe) How cocky can you be? (Cayambe) Safely Watching (Cayambe)

Blue church (Cayambe) Railway to Nariz de Diablo, Nose of the Devil
(Alausi)
Me and my Trumpet (Alausi)


Calling for Heaven (Alausi) Railwaytracks (Alausi) Charismatic guitar player (Cuenca)


Indigenous woman in black skirt (Cuenca) Old man waiting for a taxi (Cuenca) Old lady selling flowers (Cuenca)


Orchids grow everywhere in the rainforest
(Cuenca)
In various shapes and colors
(Cuenca)
Lechero, a holy tree for the indigenous
(Otavalo)



Dancer with Hat (Inti Raymi, Otavalo) Indigenous woman at the market (Otavalo) A bad place to be a guinea pig,
at the market of Otavalo


Snack? Anyone? Young girl with traditional hat (Saraguro)


A boy looking at his sister (Saraguro) With mom to the market (Saraguro)


Waiter, there is a claw in my soup!
(Puyo)
Quito, just another urban sprawl


Cutting his beard (Quito) Delicate Masonry (Quito)


Meisie and her mother
(Cupiambritza)
Miguel the Shaman (Cupiambritza)

Animal love in the bulls arena
(Cayambe)